Kurumsal sürdürülebilirlik raporu, kuruluşların sürdürülebilirlik politikalarını ve faaliyetlerini açıklayan raporlardır. Sektör veya büyüklük fark etmeksizin tüm kamu ve özel sektör kuruluşları tarafından hazırlanabilen bu rapor, işletmelerin çevresel, sosyal ve finansal anlamda sürdürülebilir olmak için neler yaptığını ve neler yapacağını anlatmaktadır. Bu bağlamda kuruluşların kurumsal sürdürülebilirlik raporu içerisinde su ve karbon ayak izi, kaynak tüketimi, enerji verimliliği, finansal istikrarlılık, sosyal uygunluk denetimleri, iş sağlığı ve güvenliği, çalışan hakları, yolsuzlukla mücadele gibi konulara yer verdiğini söyleyebiliriz. Genellikle yıllık olarak hazırlanan kurumsal sürdürülebilirlik raporu şirketlerin çevresel taahhütleri, finansal hedefleri ve kurumsal sosyal sorumluluk ilkelerini de içermektedir.
Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporu Nedir?
Kurumsal sürdürülebilirlik temel anlamda şirketlerin çevresel, sosyal ve finansal anlamda sürdürülebilirlik olmak için uyguladığı politikaları, benimsediği ilkeleri ve gerçekleştirdiği eylemleri ifade etmektedir. Tüm bunların kapsamlı bir şekilde ele alınarak doğru ve tutarlı bir rapor haline getirilmesi ve tüm paydaşlarla açık ve şeffaf bir şekilde paylaşılması, kurumların en önemli sosyal sorumluluklarından biridir. Kurumsal sürdürülebilirlik raporu da bu sorumluluğun bir neticesidir. Bu rapor, kuruluşların sürdürülebilir kalkınma ilkelerini iç ve dış süreçlerine, ürün ve hizmetlerine ne derece entegre ettiğini ve sürdürülebilirlikle ilgili sorumluluk alma noktasında paydaş katılımını ne denli sağladığını gösteren çok kullanışlı bir araçtır.
Kurumsal sürdürülebilirlik raporu içerisinde özetle şu konularla ilgili bilgilerin yer aldığını söyleyebiliriz:
- Kurumun sürdürülebilirlik olmak için sahip olduğu motivasyon, vizyon, misyon ve kurumsal değerleri
- Kurumun yönetim yapısı ve iş modelinin sunumu
- Faaliyet gösterilen pazarda ve sektörde sürdürülebilirlik bağlamında neler olduğunu gösteren bir SWOT analizi
- Kurumsal sürdürülebilirliği tehdit eden riskler ve kurumu sürdürülebilir olmaya iten fırsatlar
- Kuruluşun ana paydaşlarının ve onları en çok endişelendiren konuların belirlenmesi
- Belirli temel performans göstergeleri kullanılarak geçmişten bugüne kurumsal sürdürülebilirlik performasının objektif bir şekilde değerlendirilmesi
- Sürdürülebilirle ilgili yapılan hatalar, hatalardan çıkarılan dersler ve geleceğe yönelik hedef ve öngörüler
- Sürdürülebilirlik stratejisinin çalışanların motivasyonunu nasıl artırdığını, yatırımcıları yatırım yapmaya nasıl daha istekli hale getirdiğini ve stratejik projelerde iş birliği yapan sivil toplum kuruluşlarının ilgisinin nasıl çekildiğini gösteren temel çıkarımlar, hikayeler ve gelişmeler
Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporu Nasıl Hazırlanır?
Günümüzde kurumsal sürdürülebilirlik raporu hazırlarken referans alınan birtakım standartlar, yöntemler ve yayınlar mevcuttur. Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi (UNGC) ve Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) standartları bunlardan bazılarıdır. Fakat bu konuda en açık, kapsayıcı, doğru, tutarlı ve sistematik yaklaşımın Küresel Raporlama Girişimi’nin (GRI) standartları olduğunu söyleyebiliriz. GRI, kurumsal sürdürülebilirlik raporu hazırlanırken kullanılması gereken birtakım standartlar yayınlamıştır. Kuruluşlar, bu standartları takip ederek amacına uygun, paydaşları tarafından anlaşılır ve sürdürülebilirlik ilkelerine güçlü bağlılığı açıklayan raporlar hazırlayabilmektedir.
GRI standartları, kurumsal sürdürülebilirlik raporu içerisinde çevresel, finansal ve sosyal konulara dair bilgilerin, hedeflerin ve çalışmaların yer almasını öngörmektedir. Bu bağlamda raporların şu konu başlıklarını içermesi gerekmektedir;
- Çevresel
- Enerji tüketimi
- Su kullanımı
- Atık yönetimi
- Biyoçeşitlilik
- Emisyonlar
- Çevresel uyum
- Tedarikçilerin çevresel performansının değerlendirilmesi
- Sürdürülebilir malzeme kullanma
- Finansal
- Ekonomik performans / istikara
- Sorumlu satın alma uygulamaları
- Yolsuzlukla mücadele
- Adil rekabet
- Mevcut pazarlara erişim
- Yeni pazarlara girme
- Sosyal
- İstihdam
- Çalışan ve müşteri memnuniyeti
- Çocuk işçilik kullanmama & zorla işçi çalıştırmama
- Çalışan haklarının korunması
- Bilgi gizliliği
- İş sağlığı ve güvenliği
- Adil ücret ve sosyal haklar politikası
- Çalışan ve işveren ilişkileri
- Ayrımcılığın yasaklanmas
- Çalışanlara toplu sözleşme hakkı tanınması
- Yerel toplulukların haklarına saygı gösterilmesi
- Tedarikçilerin sosyal performansının değerlendirilmesi
- Sorumlu üretim ve pazarlama
Sürdürülebilirlik raporu, içeriği kadar formatı ve konsepti itibariyle de önemlidir. Raporun her şeyden önce anlaşılabilir olması, doğru ve tutarlı bilgiler içermesi gerekmektedir. Kıyaslanabilir bilgiler, bütünlük ve şeffaflık raporun amacına ulaşmasında en kritik konulardan biridir. Şirketler, sürdürülebilirlik performansını ve faaliyetlerini en geniş perspektifte ele almalı ve bu konuda detaylı bilgiler toplayarak raporlama yapmalıdır. Rapor, sadece geçmişe ve bugüne değil geleceğe yönelik açıklamalar da içermelidir. Kurumların, bu raporu bir pazarlama ve reklam aracı olarak görmemesi; kurumsal sosyal sorumluluğun en önemli kilometre taşlarından biri olarak değerlendirmesi büyük önem arz etmektedir.
Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporu Neden Önemli?
Kurumsal sürdürülebilirlik raporunun şirkete şu konularda fayda sağladığını söylemek mümkündür:
- Şirketlerin faaliyetlerinin çevre, toplum ve ekonomi üzerindeki etkisini tahmin etmelerine olanak tanır.
- Şirketler, raporlama yapmak için topladığı bilgiler ile operasyonlarını iyileştirme ve operasyonel maliyetlerini düşürme şansına sahip olur.
- Ürün inovasyon stratejileri ve döngüsel ekonomi fırsatları yaratılabilir.
- Çalışanların motivasyonları ve kurumsal sürdürülebilirlik farkındalıklar artar.
- Paydaşlarla daha etkin bir iletişim kurulması sağlanır.
- Yatırımcıların ilgisi çekilir, sürdürülebilir / yeşil yatırımların önü açılır.
- Sorumlu tüketicilere çok önemli bir mesaj verilir; müşteri ağı ve portföyü genişler.
- Raporlama yapan şirketler, diğer şirketlere örnek olur.
Sürdürülebilirlik Raporlamasında Çifte Önemlilik Yaklaşımı
Hem finansal hem de finansal olmayan konuların (çevresel, sosyal ve yönetişim) eşit derecede önemli olduğunu vurgulayan bir yaklaşımdır. Bu yaklaşım, bir şirketin sadece finansal performansını değil, aynı zamanda sürdürülebilirlikle ilgili konulara nasıl yaklaştığını da raporlamasını gerektirir.
Bir sürdürülebilirlik raporu, finansal sonuçların yanı sıra, şirketin çevresel etkileri, çalışanlarının sağlık ve güvenliği, tedarik zinciri yönetimi, insan hakları, toplumla ilişkileri, inovasyon, çeşitlilik ve kapsayıcılık gibi sürdürülebilirlikle ilgili konuları ele almalıdır.
Çifte önemlilik yaklaşımı, bir şirketin sadece kâr elde etmekle değil, aynı zamanda çevreye, çalışanlarına, tedarik zincirine ve topluma değer katmakla ilgili olduğunu vurgular. Bu yaklaşım, şirketin sürdürülebilirlik performansının finansal sonuçlarına doğrudan etki edebileceğini ve aynı zamanda uzun vadeli sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmak için gereken değişiklikleri yapması gerektiğini gösterir.
Çifte önemlilik yaklaşımı, yatırımcılar ve diğer paydaşlar için şirketin sürdürülebilirlik performansını daha bütüncül bir şekilde anlamalarını sağlar ve şirketin finansal ve sürdürülebilirlik hedeflerine nasıl uyum sağladığını gösterir.
Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporu Eğitim ve Danışmanlık
Sürdürülebilirlik raporu hazırlamak günümüzde her şirketin en önemli sosyal sorumluluklarından biridir. Rapor, basit bir faaliyet raporu olmaktan ziyade kurumun sürdürülebilirlikle ilgili tüm çalışmalarını, prensiplerini ve konuya yaklaşımını ortaya koyması itibariyle çok değerli bir araçtır. Bu nedenle, şirketlerin kurumsal sürdürülebilir raporu hazırlarken mutlaka konunun uzmanlarından destek alması tavsiye edilmektedir. Kurumsal sürdürülebilirlik raporlama uzmanları, şirketlere raporlama öncesinde, raporun hazırlığında ve sonraki süreçlerde rehberlik yapmaktadır.
