Kurumsal karbon ayak izi, bir şirketin, fabrikanın, kurumsal firmaların, organizasyonun veya bireyin faaliyetlerinin sera gazı salınımı ile doğrudan veya dolaylı olarak ilişkili olan etkisini ölçmek için kullanılan bir ölçüttür. Bu ölçü, sera gazı emisyonlarını azaltmak ve iklim değişikliği ile mücadele etmek için alınacak önlemlerin belirlenmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Bu nedenle, kurumsal karbon ayak izi hesaplama ve doğrulama işlemleri giderek daha popüler hale gelmektedir.
ISO 14064, sera gazı emisyonları ve bunların azaltılması için bir yönetim sistemi standardıdır. Bu standart, kuruluşların sera gazı emisyonlarının doğru bir şekilde hesaplanmasını, raporlanmasını, doğrulanmasını ve azaltılmasını sağlar. Bu süreçler, çevresel sürdürülebilirliğin sağlanmasına ve iklim değişikliği ile mücadeleye katkıda bulunur.
ISO 14064, üç ana bileşenden oluşur:
ISO 14064-1 – İlkeler ve Spesifikasyonlar: Bu bileşen, sera gazı emisyonlarının hesaplanması, raporlanması ve doğrulanması için gereken ilkeleri ve spesifikasyonları belirler. Bu bölüm ayrıca sera gazı emisyonları için uygun ölçüm yöntemlerini tanımlar.
ISO 14064-2 – Doğrulama: Bu bileşen, kuruluşların sera gazı emisyonlarının doğrulanması için gereken yöntemleri belirler. Bu, sera gazı emisyonlarının hesaplanması ve raporlanması ile ilgili süreçlerin doğru bir şekilde yürütüldüğünü teyit eder.
ISO 14064-3 – Projeler için Azaltma: Bu bileşen, sera gazı emisyonlarının azaltılması için proje temelli bir yaklaşım sunar. Bu bileşen, kuruluşların sera gazı emisyonlarını azaltmak için uygulayabilecekleri stratejileri belirler.
Karbon ayak izi hesaplama süreci, sera gazı emisyonlarının doğru bir şekilde belirlenmesini ve azaltılması için gerekli olan önlemlerin belirlenmesini sağlar. Bu süreç, ISO 14064’ün ilk iki bileşeniyle yakın ilişkilidir.
ISO 14064-1’e göre, karbon ayak izi hesaplama yöntemleri, iki temel yaklaşımı içerir: toplam karbon ayak izi ve özgül karbon ayak izi.
Toplam karbon ayak izi, bir kuruluşun tüm sera gazı emisyonlarını içerir. Bu emisyonlar, kuruluşun doğrudan emisyonları (örneğin, yakıt yakma) ve dolaylı emisyonları (örneğin, elektrik üretimi) dahil olmak üzere tüm kaynaklardan hesaplanır.
Özgül karbon ayak izi, bir kuruluşun ürettiği birim ürün başına sera gazı emisyonlarını ifade eder. Özgül karbon ayak izi, üretim sürecinin belirli yönlerinde sera gazı emisyonlarını azaltmak için stratejiler geliştirilmesine yardımcı olabilir.
ISO 14064-1’e göre, karbon ayak izi hesaplama süreci, aşağıdaki adımları içerir:
Karbon ayak izi doğrulama, karbon ayak izi hesaplaması ve raporlamasının doğruluğunu teyit etmek için gerçekleştirilir. Bu süreç, karbon ayak izi hesaplamasının doğru bir şekilde yapıldığına dair bir güvence sağlar. ISO 14064-2, karbon ayak izi doğrulama sürecinin nasıl gerçekleştirileceğini belirler ve aşağıdaki adımlardan oluşur:
Doğrulama Planlama: Doğrulama sürecinin planlanması, doğrulama kapsamının belirlenmesi, doğrulama hedeflerinin belirlenmesi ve doğrulama ekibi oluşturulması.
Doğrulama Yürütme: Sera gazı emisyonlarının doğrulanması için gerekli verilerin toplanması ve analizi gerçekleştirilir.
Doğrulama Raporlama: Doğrulama sonuçları raporlanır ve doğrulama belgesi düzenlenir.
Doğrulama Sürecinin Yeniden Değerlendirilmesi: Doğrulama sürecinin yeniden değerlendirilmesi, doğrulama sonuçlarının doğruluğunu arttırmak için gerçekleştirilir.
Karbon ayak izinin azaltılması, sera gazı emisyonlarının azaltılmasını içeren bir süreçtir. Bu süreç, ISO 14064-3 tarafından belirlenen azaltma projeleri ile gerçekleştirilir.
ISO 14064-3, azaltma projelerinin planlanması, uygulanması, izlenmesi ve raporlanması için rehberlik eder. Karbon ayak izini azaltmak için kullanılabilecek stratejiler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Yenilenebilir Enerji: Yenilenebilir enerji kaynakları, fosil yakıtların kullanımını azaltarak sera gazı emisyonlarının azaltılmasına yardımcı olur.
Enerji Verimliliği: Enerji verimliliği, enerjinin daha verimli kullanılmasını ve böylece sera gazı emisyonlarının azaltılmasını sağlar.
Atık Yönetimi: Atık yönetimi stratejileri, atıkların azaltılması, geri dönüştürülmesi ve bertaraf edilmesi yoluyla sera gazı emisyonlarının azaltılmasına yardımcı olur.
Taşımacılık Yönetimi: Taşımacılık yönetimi, ulaşımın daha verimli ve düşük emisyonlu hale getirilmesini sağlar.
Yeşil Binalar: Yeşil bina stratejileri, binaların daha verimli ve düşük emisyonlu hale getirilmesini sağlar.
Sürdürülebilir Tarım: Sürdürülebilir tarım uygulamaları, tarımın daha verimli ve düşük emisyonlu hale getirilmesini sağlar.
Karbon ayak izi hesaplama ve raporlama yöntemleri, ISO 14064-1 ve ISO 14064-2’de belirtilen yöntemlere uygun olarak gerçekleştirilir. Karbon ayak izi hesaplaması için kullanılan yaygın yöntemler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Tüketim Tabanlı: Tüketim tabanlı hesaplama, bir kuruluşun tükettiği tüm mal ve hizmetlerin sera gazı emisyonlarını hesaplar.
Üretim Tabanlı: Üretim tabanlı hesaplama, bir kuruluşun ürettiği tüm mal ve hizmetlerin sera gazı emisyonlarını hesaplar.
Endüstriyel Ekoloji Tabanlı: Endüstriyel ekoloji tabanlı hesaplama, bir kuruluşun faaliyetleri ile ilgili tüm sera gazı emisyonlarını hesaplar ve diğer endüstriyel faaliyetlerle ilişkilendirir.
Karbon ayak izi raporlama, hesaplama sonuçlarının belirli bir formatta raporlanması için yapılır. Raporlama, hem kuruluş içinde hem de kuruluş dışında yayınlanabilir. Karbon ayak izi raporları, kuruluşun sera gazı emisyonlarının nasıl azaltılacağına ilişkin stratejileri ve hedefleri de içerebilir.
ISO 14064-3’e göre, karbon ayak izi doğrulama, bir kuruluşun karbon ayak izi hesaplama sonuçlarının bağımsız bir üçüncü taraf tarafından doğrulanmasıdır. Karbon ayak izi doğrulama, bir kuruluşun sera gazı emisyonlarının gerçekten azaltıldığını kanıtlamak için önemlidir.
Karbon ayak izi doğrulama süreci, bir kuruluşun karbon ayak izi hesaplama sürecinin doğruluğunu ve güvenilirliğini değerlendirir. Doğrulama, aynı zamanda bir kuruluşun sera gazı emisyonlarının azaltılması için belirlediği hedeflerin gerçekçi ve ulaşılabilir olduğunu da doğrular.
Karbon ayak izi doğrulama süreci, bir dizi adımdan oluşur. Bu adımlar şunları içerir:
Karbon ayak izi doğrulama, bir kuruluşun karbon ayak izi hesaplama sürecinin doğruluğunu ve güvenilirliğini artırır. Aynı zamanda, bir kuruluşun sera gazı emisyonlarının azaltılması için belirlediği hedeflerin gerçekçi ve ulaşılabilir olduğunu doğrular.
ISO 14064 belgesi, bir kuruluşun karbon ayak izi hesaplama ve doğrulama sürecini doğru bir şekilde tamamladığını onaylar. Bu belge, kuruluşların sera gazı emisyonlarını azaltma ve sürdürülebilir bir gelecek için çalışma konusunda taahhütte bulunduğunu gösterir.
ISO 14064 belgelendirmesi, üçüncü taraf akreditasyon kuruluşu tarafından gerçekleştirilen bir doğrulama sürecini içerir. Bu süreçte, kuruluşun karbon ayak izi hesaplama yöntemleri, emisyon faktörleri ve veri toplama süreci doğrulanır. Eğer kuruluşun karbon ayak izi hesaplama ve doğrulama süreci, ISO 14064 standartlarına uygun ise, belgelendirme süreci tamamlanarak kuruluşa ISO 14064 Karbon ayak izi belgesi verilir.
Karbon ayak izi doğrulama belgesi, işletmelerin çevresel taahhütlerinin, paydaşları tarafından tanınmasını sağlamaktadır. Bu belge, yeni yatırımlar ve sübvansiyonlar için ilgili kişi ve kurumlar açısından bir şeffaflık yaratmaktadır. Piyasada bir rekabet avantajı oluşturulmasını da sağlayan belge, emisyon kaynaklarının izlenmesi yoluyla birçok konuda maliyetleri de minimize edebilmektedir.
Sonuç olarak, ISO 14064, kuruluşların sera gazı emisyonlarını hesaplamalarına ve azaltmalarına yardımcı olan bir standarttır. Karbon ayak izi hesaplama ve doğrulama, kuruluşların çevresel performanslarını değerlendirmelerine ve çevresel sürdürülebilirlik stratejileri geliştirmelerine yardımcı olur. Kuruluşlar, karbon ayak izi hesaplama ve doğrulama süreçlerini daha iyi anlamak için uzmanlardan yardım alabilirler.
Firmanızın karbon ayak izi azaltma yolculuğunda, her konuda size yardımcı olabilirim.Karbon ayak izi hesaplama ve raporlama, enerji verimliliği projeleri, yenilenebilir enerji kullanımı, sera gazı emisyonlarının izlenmesi ve azaltılması gibi konularda destek almak için bana ulaşabilirsiniz.
